Deze term is bedacht door Maria Montessori en is een wezenlijk onderdeel van het montessori-onderwijs.

Het komt erop neer dat onderwijs in samenhang wordt gegeven.

Niet de mens staat centraal, de mens is een onderdeel van de totale aarde.

Kennis helpt ons om de wereld om ons heen beter te begrijpen.

Hieronder ziet u het zwarte lint. Dit lint is 46 meter lang. De aarde ontstond 4,6 miljard jaar geleden. Iedere cm is 1 miljoen jaar. Aan het eind (45 meter en 98 cm) komt de mensheid in beeld (laatste 2 cm).

Met dit materiaal wordt aangetoond dat de mens maar een klein onderdeel uitmaakt van de totale geschiedenis van de wereld.

Het gaat uiteindelijk om het basisinzicht.

Een kind wil graag leren. Het meeste leereffect bereik je als een kind geinteresseerd is in een onderwerp. De leerkracht enthousiasmeert en kan ervoor zorgen dat kinderen 'in een flow' terecht komen. Montessori noemt dit de gevoelige periode, een periode waarbij je alles over een onderwerp wilt weten.

Kinderen leren door zintuigelijke waarneming. Vanuit de zintuigelijke waarneming gaat de informatie naar het kortetermijnsgeheugen (kort en beperkte capaciteit). Daarna komt het in het langetermijnsgeheugen.

Herhalen is van belang.

Om de zintuigelijke waarneming te prikkelen heeft Montessori specifiek materiaal ontwikkeld.

Het ontwikkelingsmateriaal is een onderdeel van de voorbereide omgeving. Met een voorbereide omgeving wordt een krachtige, uitdagende leeromgeving bedoeld die zodanig is ingericht dat het kind uitgedaagd wordt om te leren.

Het materiaal biedt geen 'inhoud' maar een 'ordening'.

Het materiaal voldoet aan de volgende eigenschappen:

• zelfwerkzaamheid
• controle van de fout
• isolatie van de eigenschap
• aantrekkelijk
• beperking
• opklimming in moeilijkheid

Bron:

Montessori concreet (1979)

Annemarie Moorman

De bedoeling is dat de kinderen zelf actief zijn en zelf gaan onderzoeken. De leerkracht heeft een coachende rol. De leerkracht stelt de juiste vragen om een kind te prikkelen om iets te gaan onderzoeken.

Zelfstandigheid

De rode draad door dit onderwijs is: 'Help mij het zelf te doen!'. De leerkracht helpt en stimuleert daar waar nodig is.

Spontane activiteit

Uitgangspunt is, dat kinderen actief zijn en willen leren. Wat en hoe wordt bepaald door hun leeftijd, interesse, gevoelige periode en omgeving.

Leren in vrijheid

Dat wil zeggen: zelf keuzes maken, zelf actief zijn, zelf intiatief tot leren mogen nemen. Door de specifieke manier van werken in het montessori-onderwijs ervaren de kinderen dat vrijheid en innerlijke zelfdiscipline met elkaar verbonden zijn.

Ontwikkeling van sociale vaardigheden

Respect voor elkaar, rekening leren houden met elkaar en hulpvaardigheid worden bevorderd door kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar in één klassengroep te zetten.

Verhouding begeleider-kinderen

Deze wordt gekenmerkt door ondersteuning, respect, belangstelling, openheid en zorg.

Montessorimateriaal

Dit materiaal helpt kinderen bij hun ontwikkeling, het biedt mogelijkheid tot zelfstandig werken en waarborgt de continue voortgang.

Foto: Nienhuis Montessori